Աղավաղում է մեր պատմությունը՝ շեշտը դնելով միայն տխուր դրվագների վրա

Հարուստ պատմություն ունեցող ազգերի մոտ, հատկապես, եթե այդ պատմությունը հազարամյակների է, եղել են և՛ փառավոր դրվագներ, և՛ հաղթանակներ, և՛ պարտություններ, և՛ ողբերգական ու ամոթալի դրվագներ, ինչպիսին հիմա մեր ժամանակներն են: Թվարկել տխուր դրվագներն ու ասել, թե մեր պատմությունը փառահեղ մի համարեք, նշանակում է միտում ունենալ աղավաղելու պատմությունը՝ շեշտը դնելով միայն այդ տխուր դրվագների վրա: Կարծում եմ՝ դա հասկանալի է նույնիսկ վեցերորդ դասարանցուն:

Պետության թիվ մեկ թշնամին արշավ է սկսել Հայոց պատմության դեմ: Այդ մասին արդեն խոսողներ կան, պատճառների մասին՝ նույնպես: Ես պատմաբան չեմ, բայց պետության թիվ մեկ թշնամուց հաստատ լավ գիտեմ մեր պատմությունը: Ուստի, որպես օրինակ, կանդրադառնամ միայն հենց մեր կյանքի օրոք տեղի ունեցած դրվագներին: Մենք ինքներս ենք ականատես եղել մեր պատմության փառահեղ դրվագներից մեկին: Արցախյան առաջին պատերազմում տարած հաղթանակը հենց այդ դրվագներից է: 2018 թվականից էլ ականատես ենք եղել մեր պատմության ողբերգական դրվագներին, երբ «տրոյական ձին» դրվեց Հանրապետության հրապարակում՝ համատարած ցնծության ներքո: Դրա հետևանքով եղավ պարտություն, հազարավոր զոհեր, Արցախի կորուստ: Ողբերգականին գումարվեց ամոթալին՝ այդքանից հետո «տրոյական ձիու» վերարտադրմամբ, ինչն աննախադեպ էր մարդկության պատմության մեջ: Հիմա այդ ամենի հեղինակը ցանկանում է մոռացության մատնել մեր պատմության փառահեղ էջերը և ժողովրդին համոզել, որ ինքը «ազգ-նահատակ» է: Մեծ պատմություն ունեցող փոքր ազգերին եթե զրկես իրենց պատմությունից, նրանք կձուլվեն և կվերանան: Պետության թիվ մեկ թշնամին, մեր պատմության դեմ արշավելով, արշավում է մեր գոյության դեմ: Նրա նպատակը Հայաստանը կործանելն է: Կարծում եմ՝ սա նույնպես վեցերորդ դասարանցու համար պետք է պարզ լինի: Սա նաև առիթ է յուրաքանչյուր ընթերցողի համար՝ պարզելու, թե ինքը որ «դասարանում» է:

Արամ Աբաջյան

Մեկնաբանություններ